Wydawca treści
Lista pomników przyrody-Gmina Osie
Pomnik przyrody - sosna, fot. Zbigniew Marek 2.jpg
Schemat trasy.jpg
Pomnik przyrody - dąb, fot. Wojciech Jezierski.jpg
Pomnik przyrody - jarząb brekinia, fot. Wojciech Jezierski.jpg
Pomnik przyrody - sosna, fot. Zbigniew Marek.jpg
Pomnik przyrody przy leśniczówce Stara Rzeka, fot. Wojciech Jezierski.jpg
Pomnik zbiorowy - dwa dęby szypułkowe (Quercus robur) położone są w odległości 100m od mostu na Wdzie przy drodze Osie - Drzycim. Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Rejonu Dróg Publicznych w Świeciu (dz. ew. Nr 30) Nr 473 Głaz narzutowy - położony jest przy prawym brzegu Zalewu Żur w pobliżu mostu kolejowego znajdującego się na trasie Osie - Tleń. Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Dyrekcji Okręgowych Kolei Państwowych w Gdańsku (dz. ew. Nr 93) Nr 481 Pomnik zbiorowy - lipa drobnolistna (Tilia cordata), grab pospolity (Carpinus betulus)-3 szt. oraz dwa dęby szypułkowe...
Nr 248
Pomnik zbiorowy - dwa dęby szypułkowe (Quercus robur) położone są w odległości 100m od mostu na Wdzie przy drodze Osie - Drzycim.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Rejonu Dróg Publicznych w Świeciu (dz. ew. Nr 30).
Nr 466
Pomnik pojedynczy - jałowiec pospolity ( Juniperus communis) położony jest w pobliżu drogi Osie - Żur na gruncie Pani Krystyny Rowinias (dz. ew. Nr 38).
Nr 467
Pomnik pojedynczy - jałowiec pospolity ( Juniperus communis) położony jest przy drodze gruntowej Łążek - Sarnia Góra na gruncie Pana Ryszarda Chylewskiego (dz. ew. Nr 206/14).
Nr 468
Aleja przydrożna prawem chroniona - 85 dębów szypułkowych ( Quercus robur) położona jest przy drodze Żur - Laskowice w miejscowości Grabowa Buchta.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Rejonu Dróg Publicznych w Świeciu (dz. ew. Nr 20).
Nr 469
Aleja przydrożna prawem chroniona - dąb szypułkowy (Quercus robur) - 200 szt. położona jest przy drodze Osie - Żur.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Rejonu Dróg Publicznych w Świeciu (dz. ew. Nr 13).
Nr 470
Pomnik zbiorowy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) - 3 szt. położone są przy drodze dojazdowej do Rolniczo - Handlowej Spółdzielni Produkcyjnej w Osiu).
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem R-HSP w Osiu (dz. ew. Nr 356/5).
Nr 471
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest na terenie cmentarza parafialnego w miejscowości Osie.
Własność: kościelna - pod zarządem Parafii Rzymsko - Katolickiej w Osiu ( dz. ew. Nr 61).
Nr 472
Pomnik pojedynczy - jarząb brekinia (Sorbus torminalis) położony jest we wsi Radańska, przy drodze gruntowej Osie - Stara Rzeka obok budynków gospodarczych na gruncie Pana Tadeusza Bociana (dz. ew. Nr 286).
Nr 473
Głaz narzutowy - położony jest przy prawym brzegu Zalewu Żur w pobliżu mostu kolejowego znajdującego się na trasie Osie - Tleń.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Dyrekcji Okręgowych Kolei Państwowych
w Gdańsku (dz. ew. Nr 93).
Nr 474
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest w miejscowości Tleń na gruncie Pana Ryszarda Szynala (dz. ew. Nr 16/1).
Nr 475
Aleja przydrożna prawem chroniona - klon zwyczajny (Acer platanoides)-49szt., lipa drobnolistna (Tilia cordata)- 96 szt. oraz dąb czerwony (Quercus rubra) położona jest przy drodze Tleń - Brzemiona.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Rejonu Dróg Publicznych w Świeciu (dz. ew. Nr 15).
Nr 476
Pomnik zbiorowy - dąb szypułkowy (Quercus robur) - 6 szt., dąb czerwony (Quercus rubra)
-3 szt., cis pospolity (Taxus baccata) - 4 szt., buk pospolity (Fagus sylvatica), położone są na terenie Ośrodka Wczasowego w miejscowości Wierzchy.
Własność: Spółka Cywilna - pod zarządem Kometa Travel Biura Turystyki i Handlu S p.c. w Toruniu, Produkcji
Nr 477
Głaz narzutowy - położony jest w miejscowości Żur w pobliżu upustu awaryjnego zapory.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Zakładu Remontowego Energetyki w Gdańsku
(dz. ew. Nr 165).
Nr 478
Pomnik zbiorowy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) - 16 szt. położone są na prawym zboczu rzeki Wdy na terenie leśnictwa Nowa Rzeka, oddz. 54 d.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 479
Pomnik zbiorowy - dwa dęby szypułkowe (Quercus robur) położone są na terenie leśnictwa Nowa Rzeka w oddz. 172 d przy placu Zagórskiego.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 480
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest na terenie leśnictwa Nowa Rzeka w oddz. 172 d przy placu Zagórskiego.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 481
Pomnik zbiorowy - lipa drobnolistna (Tilia cordata), grab pospolity (Carpinus betulus)-3 szt. oraz dwa dęby szypułkowe (Quercus robur) położone są na skarpie prawego brzegu rzeki Wdy w oddz. 17b na terenie leśnictwa Nowa Rzeka.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 482
Pomnik zbiorowy - dąb szypułkowy (Quercus robur) - 3szt. położone są na terenie leśnictwa Pohulanka w oddz. 340x, na prawym brzegu rzeki Wdy obok mostu drogowego.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Trzebciny, Obręb Sarnia Góra.
Nr 483
Pomnik pojedynczy - jarząb brekinia (Sorbus torminalis) położony jest na lewym brzegu rzeki Wdy przy leśniczówce Pohulanka w oddz. 340i.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Sarnia Góra.
Nr 485
Pomnik pojedynczy - cis pospolity (Taxus baccata) położony jest w rezerwacie "Brzęki im. Zygmunta Czubińskiego" w oddz. 70d.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 486
Pomnik zbiorowy - dwa dęby szypułkowe (Quercus robur) położone są na terenie leśnictwa Osie w oddz. 201d na prawej skarpie Zalewu Żur.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 487
Pomnik pojedynczy - sosna pospolita (Pinus silvestris) położona jest na terenie leśnictwa Osie w oddz. 289c w pobliżu Jeziora "Czerno".
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 488
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest na terenie leśnictwa Osie w oddz. 290b.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 489
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest na terenie leśnictwa Osie w oddz. 289d na skraju śródleśnej łąki.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 490
Pomnik zbiorowy - dąb szypułkowy - 10szt., położone są na terenie leśnictwa Wygoda
w oddz. 125 g na skarpie wzdłuż lewego brzegu rzeki Wdy.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Trzebciny, Obręb Szarłata.
Nr 491
Pomnik zbiorowy - świerk pospolity (Picea excelsa) - 24 szt., sosna zwyczajna (Pinus silvestris)-2 szt., dąb szypułkowy (Quercus robur) - 14szt., położone są na terenie leśnictwa Wygoda w oddz. 126c, 127h na skarpie lewego brzegu rzeki Wdy.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Szarłata.
Nr 492
Aleja przydrożna prawem chroniona - lipy drobnolistne (Tilia cordata)-19szt., położone są na terenie leśnictwa Zajęczy Kąt w oddz., 328a w miejscowości Grabowa Buchta. Aleja usytuowana jest prostopadle do szosy Żur - Laskowice.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 833
Pomnik pojedynczy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) położona jest we wsi Radańska przy budynku mieszkalnym Pana Eugeniusza Gęsikowskiego (dz. ew. Nr 306).
Nr 834
Aleja przydrożna prawem chroniona - lipa drobnolistna (Tilia cordata) - 88 szt., klon jawor (Acer pseudoplatanus) - 44szt., klon zwyczajny (Acer platanoides)-11szt., olsza czarna (Alnus glutinosa) oraz jesion wyniosły (Fraxinus excelsior).
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Rejonu Dróg Publicznych w Świeciu.
Nr 1077
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest we wsi Brzeziny przy budynku mieszkalnym Pana Dariusza Bociana na dz. ew. Nr 117.
Nr 1078
Pomnik pojedynczy - jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) położony jest we wsi Brzeziny przy budynku mieszkalnym Pani Małgorzaty Gackowskiej ze Świecia na dz. ew. Nr 144/1.
Nr 1079
Pomnik zbiorowy - jałowiec pospolity (Juniperus communis) - 5szt., położone są we wsi Brzeziny przy drodze prowadzącej do przysiółka Rumlandy na dz. ew. Nr 276.
Nr 1080
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest przy budynku byłej Szkoły Podstawowej w Brzezinach na dz. ew. Nr 118.
Nr 1081
Pomnik zbiorowy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) -3 szt., dąb szypułkowy (Quercus robur)-4 szt., żywotnik olbrzymi (Thuja plicata) położone są w miejscowości Jaszcz przy gospodarstwie rolnym Pana Czesława Wiśniewskiego i Pana Władysława Sumińskiego
(dz. ew. Nr 28).
Nr 1083
Pomnik pojedynczy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) położona jest w centrum wsi Miedzno w pobliżu dawnej szkoły podstawowej.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Dyrekcji Okręgowych Dróg Publicznych (dz. ew. Nr 146)
Nr 1084
Pomnik pojedynczy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) położona jest we wsi Miedzno
w pobliżu zabytkowego, drewnianego domu na posesji Pana Zdzisława Konopackiego
(dz. ew. Nr 121).
Nr 1085
Aleja przydrożna prawem chroniona - lipa drobnolistna (Tilia cordata) -21szt. oraz klon zwyczajny (Acer platanoides) położona jest przy Posterunku Policji Lokalnej w Osiu.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Gminy Osie (dz. ew. Nr 326).
Nr 1086
Pomnik zbiorowy - kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanum) oraz leszczyna pospolita (Coryllus avellana) położone są na terenie Ośrodka Wczasowego w miejscowości Wierzchy.
Własność: Spółka Cywilna - pod zarządem Kometa Travel Biura Turystyki, Produkcji
i Handlu Sp.c. w Toruniu (dz. ew. Nr 4/1).
Nr 1087
Pomnik zbiorowy - dwa dęby szypułkowe (Quercus robur) położone są w pobliżu byłej leśniczówki Dębowiec w oddz. 34A m.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1088
Pomnik zbiorowy - daglezja zielona (Pseudotsuga menziesii) - 8 szt., położone są
w rezerwacie "Brzęki im. Zygmunta Czubińskiego" naprzeciwko byłej leśniczówki Dębowiec, na terenie leśnictwa Orli Dwór w oddz. 71c.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1089
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest na granicy łąki i lasu przy trakcie sobińskim na terenie leśnictwa Orli Dwór w oddz. 185 d.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1090
Pomnik zbiorowy - sosna pospolita (Pinus silvestris) - 21 szt., położone są na terenie leśnictwa Smolarnia w oddz. 202h.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Trzebciny, Obręb Szarłata.
Nr 1091
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest na terenie leśnictwa Wygoda w oddz. 129j. Pomnik ten znajduje się w pobliżu Ośrodka Wypoczynkowo - Sportowego GEOVITA, na prawej skarpie rzeki Prusiny.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie.
Nr 1092
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest na terenie leśnictwa Zajęczy Kąt w oddz. 211i, w pobliżu miejscowości Jaszcz.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie
Nr 1260
Pomnik pojedyńczy - sosna pospolita (Pinus silvestris) - 1szt., położone są w pobliżu cmentarza we wsi Łążek na dz. ew. Nr 231/1 i 233 Pana Stanisława Spychalskiego.
Nr 1261
Aleja przydrożna prawem chroniona - jałowiec pospolity (Juniperus communis) - 200szt. Położona jest w pobliżu wsi Łążek na przedłużeniu drogi polnej prowadzącej do cmentarza. Aleja ta znajduje się pomiędzy działkami nr 249 i nr 250 Pana Stanisława Spychalskiego.
Nr 1262
Pomnik pojedynczy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) położona jest obok domu Pana Krzysztofa Kuzimskiego(dz. ew. Nr 116) zam. w Starej Rzece
Nr 1263
Pomnik pojedynczy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) położona jest w miejscowości Żur przy budynku byłej szkoły podstawowej na dz. ew. Nr 155.
Nr 1264
Pomnik zbiorowy - dąb szypułkowy (Quercus robur) - 3szt., położone są na terenie leśnictwa Dębowiec w oddz. 339i.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Sarnia Góra.
Nr 1265
Głaz narzutowy - położony jest w Parku im. Pana Jerzego Kołacza przy budynku Nadleśnictwa Osie, na terenie leśnictwa Osie w oddz. 264b.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1266
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest w pobliżu przysiółka Starnie, po lewej stronie drogi prowadzącej na "Zatoki" Zalewu Żur, na terenie leśnictwa Osie w oddz. 228 f.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1268
Głaz narzutowy - położony jest na terenie leśnictwa Zalesie w oddz. 238g.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Szarłata.
Nr 1269
Pomnik pojedynczy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) położona jest na terenie siedziby Nadleśnictwa Osie, na terenie leśnictwa Osie w oddz. 264a.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1270
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest na terenie leśnictwa Osie w oddz. 291f.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1271
Pomnik zbiorowy - dwa dęby szypułkowe (Quercus robur) położone są na prawym brzegu rzeki Wdy, na terenie leśnictwa Nowa Rzeka w oddz. 17b.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1272
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest obok stawu Pana
R. Januszkiewicza, na terenie leśnictwa Osie w oddz. 200c.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1273
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest przy placu Zagórskiego, na terenie leśnictwa Nowa rzeka w oddz. 172f
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1274
Pomnik zbiorowy - dąb szypułkowy (Quercus robur) - 6szt., położone są na lewym brzegu rzeki Wdy, powyżej leśniczówki Pohulanka w oddz. 312b.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Sarnia Góra.
Nr 1275
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest na terenie leśnictwa Stara Rzeka w oddz. 46d.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1276
Pomnik pojedynczy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) położona jest na terenie osady - Szarłata w oddz. 79 m.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Szarłata.
Nr 1278
Pomnik pojedynczy - sosna pospolita (Pinus silvestris) położona jest na terenie leśnictwa Wygoda w oddz. 109c.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Szarłata.
Nr 1279
Pomnik pojedynczy - sosna pospolita (Pinus silvestris) położona jest na terenie leśnictwa Wygoda w oddz. 125k.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Szarłata.
Nr 1280
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest na terenie leśnictwa Zajęczy Kąt w oddz. 243g.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1281
Pomnik pojedynczy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) położona jest na terenie leśnictwa Zalesie w oddz. 215g.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Szarłata.
Nr 1277
Pomnik pojedynczy - wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) położony jest na lewym brzegu Prusiny w pobliżu leśniczówki Wygoda w oddz. 107a.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwo Osie, Obręb Szarłata
Nr 1353
Pomnik pojedynczy - cis pospolity (Taxus baccata) położona jest przy budynku leśniczówki Wydry w oddz. 257j.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Szarłata.
Nr 1374
Pomnik zbiorowy - dwie lipy drobnolistne (Tilia cordata), jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) oraz robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia) położone są przy budynku Ośrodka Wczasowo - Szkoleniowego w Grzybku, na terenie leśnictwa Zalesie w oddz. 224f.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Szarłata.
Nr 1375
Pomnik zbiorowy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) oraz dąb szypułkowy (Quercus robur) położone są w pobliżu gminnego kąpieliska w Grzybku, na terenie leśnictwa Zalesie w oddz. 224c.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Szarłata.
Nr 1376
Pomnik pojedynczy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) położona jest w pobliżu gminnego kąpieliska w Grzybku, na terenie leśnictwa Zalesie w oddz. 224d.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Szarłata.
Nr 1377
Pomnik pojedynczy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) położona jest na terenie leśnictwa Orli Dwór w oddz. 285c niedaleko szosy Osie - Warlubie.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1378
Pomnik pojedynczy - lipa drobnolistna (Tilia cordata) położona jest przy drodze dojazdowej do leśniczówki Nowa Rzeka w oddz. 123m.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1379
Pomnik pojedynczy - jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) położony jest przy budynku leśniczówki Orli Dwór w oddz. 214h.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1380
Pomnik pojedynczy - świerk pospolity (Picea excelsa) położony jest na terenie leśnictwa Osie w oddz. 224b.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie .
Nr 1381
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest przy budynku leśniczówki Stara Rzeka w oddz. 82 f.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1382
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest przy szosie Tleń - Osie w leśnictwie Nowa Rzeka w oddz. 132a na zboczu Zalewu Żur w pobliżu restauracji "Samotna nad Wdą" w Tleniu.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Nr 1417
Pomnik pojedynczy - dąb szypułkowy (Quercus robur) położony jest obok leśniczówki, na terenie leśnictwa Stara Huta w oddz. 142p.
Własność: Skarb Państwa - pod zarządem Nadleśnictwa Osie, Obręb Osie.
Tekst: Dawid Warzyński
Pomniki przyrody
Pomniki przyrody to jedna z form ochrony indywidualnej i są to "pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów okazałych rozmiarów drzew, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie". W Polsce znajduje się ok. 33 tys. pomników przyrody, z czego najwięcej jest pojedynczych drzew i grup drzew. Na ternie Nadleśnictwa Osie, wśród nich znajdują się pojedyncze...
W brzmieniu Ustawy o ochronie przyrody z 2004 roku:
Pomnikami przyrody to jedna z form ochrony indywidualnej i są to "pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzew, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie".
Do pomników przyrody ożywionej należą: pojedyncze krzewy, drzewa i grupy drzew odznaczające się sędziwym wiekiem, wielkością, niezwykłymi kształtami lub innymi cechami, a także zabytkowe aleje drzew. Natomiast do pomników przyrody nieożywionej należą: największe głazy narzutowe, tzw. erratyki oraz interesujące formy powierzchni ziemi np. - źródła, wodospady, jary, skałki, wywierzyska, przełomy rzeczne, jaskinie, odkrywki itp.
W Polsce znajduje się ok. 33 tys. pomników przyrody, z czego najwięcej jest pojedynczych drzew i grup drzew.
Na ternie Nadleśnictwa Osie, wśród nich znajdują się pojedyncze drzewa, grupy drzew, głazy narzutowe i aleje przydrożne.
Na terenie Nadleśnictwa Osie znajduje sie 31 pomników przyrody (pojedynczych i grupowych).
Szczegółowa lokalizacja, ocena stanu i kwestie własności są obecnie przedmiotem prac taksacyjnych.
Do najciekawszych z nich należą: Dąb na Starniach, Aleja Zakonników, Brzęk na trasie Osie-Stara Rzeka (położenie - patrz mapa).
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Historia Nadleśnictwa Osie
Historia Nadleśnictwa Osie
Załoga N-ctwa Osie z 1928r._cr.jpg
Osada administracyjna Nadleśnictwa Trzebciny,fot Kazimierz Trzos.jpg
Osada administracyjna Nadleśnictwa Trzebciny,fot Kazimierz Trzos (1).jpg
Pracownicy byłego Nadleśnictwa Trzebciny 1958r., fot. Kazimierz Trzos.jpg
Siedziba biura Nadleśnictwa Osie z 1987r., fot archiwum nadlesnictwa.jpg
W tle siedziba Nadlesnictwa Osie z 1939r., fot archiwum nadleśnictwa.jpg
Pracownicy nadleśnictwa 2008r..jpg
Pracownicy Nadlesnictwa Osie , na 01.01.2007.jpg
Grono leśników Nadleśnictwa Szarłata z 1931r..jpg
Leśniczówka Wydry 1936r..JPG
Leśniczówka Wydry 1931r..jpg
Pracownicy obręnu Szarłata 2006r..jpg
Pracownicy Nadleśnictwa Osie 2006.jpg
Pracownicy obębu Osie 2006r..jpg
Pracownicy obrębu Sarnia Góra 2006r..jpg
bielowski.jpg
Nadleśniczy Przewodnik.jpg
rodzina.jpg
szkoła.jpg
1930-te Nadl OSIE.JPG
Kadra Nadleśnictwa Osie wrzesień 2006 na strone intrenetową.jpg
Królewskie Nadleśnictwo w Osiu powstało już około roku 1800 pod nazwą Wygoda. Utworzono je jako jedno z pierwszych na Pomorzu. Zajmowało pierwotnie powierzchnię ponad 20 000 ha.
W krajobraz Pomorza od setek lat wpisane są lasy. Stało się tak za przyczyną ostatniego zlodowacenia, które kształtując słabe gleby zdeterminowało ekstensywny sposób ich użytkowania. W wyniku naturalnej sukcesji tereny te szybko porosły najpierw brzozą i osiką a następnie sosną. Las, jako cenne i strategiczne dobro pozostawał w większości własnością państwa. Na początku jego użytkowanie ograniczało się do polowania, pozyskania miodu z barci, żywicy i płodów runa leśnego. Konieczność zapewnienia dostaw drewna oraz innych pożytków z lasu spowodowała organizację pierwszych urzędów leśnych. W okresie rozbiorowym organizowały się pierwsze jednostki gospodarcze, z których część nadal prowadzi działalność w niewiele zmienionych granicach.
W roku 1818 dokonano pierwszych inwentaryzacji i pomiarów zasobów leśnych tworząc pierwsze plany urządzania tych lasów. Następnie przystąpiono do podziału na rewiry. Nadleśnictwo Osie jako samodzielna jednostka administracyjna powstało w 1833r. (po zastąpieniu systemu rewirowego nowym podziałem na nadleśnictwa) z byłego Nadleśnictwa Wygoda. W archiwum nadleśnictwa znajdują się mapy potwierdzające istnienie Nadleśnictwa Osie w roku 1833. Leśnicy zarządzali wtedy blisko 14 tys. hektarów lasów. Pozostałą powierzchnię przekazano do nadlesnictw: Woziwoda i Lipowa.
W 1852r. przeprowadzono pierwsze pomiary leśno-gospodarcze (pierwsze urządzanie lasu). W tym samym roku wybuchła gradacja strzygoni, której usuwanie trwało do 1880 roku.
1872r. - opracowanie następnych planów gospodarczych.
1887r. - znaczną część lasów strawił pożar.
1889r. - opracowanie następnych planów gospodarczych.
W 1897 roku z Nadleśnictwa Osie wyodrębniono Nadleśnictwo Sarnia Góra. W wyniku tworzenia się sąsiednich nadleśnictw obszar zmniejszył się do 5644 ha w roku 1897 (taki stan powierzchniowy utrzymał się do 1939r.).
W 1868 roku utworzono, wyodrębnione z lasów Nadleśnictwa Woziwoda, Nadleśnictwo Trzebciny, Nadleśnictwo Szarłata oraz Nadleśnictwo Błędno (tereny byłego N-ctwa Osie, o powierzchni łącznej ok. 7800 ha).
W 1899 roku z części Nadleśnictwa Woziwoda i Nadleśnictwa Trzebciny powstało Nadleśnictwo Gołąbek, nazywane okresowo również Zalesie.
Odzyskanie przez Polskę niepodległości sprawiło, że w 1920 roku tutejszymi lasami zaczeli zarządzać pierwsi polscy leśnicy. Intensywne ich użytkowanie wymusiło utworzenie mniejszych jednostek organizacyjnych. Na terenie obecnego Nadleśnictwa Osie istniały wówczas trzy mniejsze: Osie, Przewodnik i Warlubie. Taki podział utrzymywał się do wybuchu drugiej wojny światowej.
Rozporządzenie Rady Ministrów z 16 stycznia 1925 roku o "utworzeniu dyrekcji lasów państwowych" (Dz. U. RP nr 9 poz. 62) scaliło lasy pomorskie z organizmem II Rzeczpospolitej. Utworzono wówczas 10 dyrekcji lasów państwowych w tym w Bydgoszczy i Toruniu. Powiat świecki i tucholski wchodził w skład Bydgoskiej DLP.
Rok 1928 - załoga Nadleśnictwa Osie
Rok ok. 1930 - załoga Nadleśnictwa Osie. Siedzi (w ubraniu cywilnym) nadleśniczy Bronisław Sierosławski
W wyniku rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej z 3 grudnia 1930 roku (Dz. U. RP nr 86, poz. 661) utworzono Naczelną Dyrekcję Lasów Państwowych, a w jej ramach utrzymano m. in. dyrekcję bydgoską i toruńską.
1930r. - opracowanie rewizji głównej planu urządzania lasu dla Nadleśnictwa Osie.
Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 8 lipca 1932 roku zniesiono Dyrekcję Lasów Państwowych w Bydgoszczy (Dz. U. RP nr 64, poz. 600), w wyniku czego włączono do DLP w Toruniu m.in. nadleśnictwa: Osie, Trzebciny, Sarnią Górę, Szarłatę, Woziwodę oraz Gołąbek. Przeciętna wielkość nadleśnictwa wahała się w granicach 5700 ha, z przeciętną wielkością leśnictw 950 ha.
Najważniejszym aktem prawnym stał się Dekret Prezydenta Rzeczpospolitej z 30 września 1936r. o państwowym gospodarstwie leśnym (Dz. U. RP nr 75, poz. 533) pod nazwą "Lasy Państwowe". Był aktem prawnym obejmującym sprawy organizacyjne, model gospodarowania w lasach, gospodarkę ziemią oraz utworzenie lasów ochronnych.
Od połowy września 1939r. obszary DLP w Toruniu znalazły się pod okupacją hitlerowską. Bory Tucholskie były miejscem masowych rozstzeliwań i haniebnych mordów leśników i robotników leśnych. Leśnicy, będąc elitą intelektualną tamtych czasów, stali się pierwszym - obok duchowieństwa i nauczycieli - celem eksterminacji okupanta. Większość nadleśniczych, w tym nadleśniczowie Bronisław Sierosławski z Osia, Witold Bielowski z Przewodnika oraz Marian Wielgocki - z Sarniej Góry, nie przeżyła pierwszego roku wojny, a leśniczowie i pracownicy biur zostali albo zwolnieni albo zdegradowani. Ofiarą faszyzmu stał się m.in. Franciszek Breyer, Józef Grzonkiewicz - leśniczowie z Sarniej Góry, Leonard Szwaracki - sekretarz z Trzebcin.
Rok 1939 - w tle sidziba biura Nadleśnictwa Osie
W tym miejscu wypada nawiązać do postaci nadleśniczego Nadleśnictwa Przewodnik - inż. Witolda Bielowskiego. Ten wykształcony patriota organizował na tym terenie jednostkę Przysposobienia Wojskowego Leśników. Owa patriotyczna organizacja, złożona z leśników okolicznych nadleśnictw, tworzyć miała zalążki armii partyzanckiej na wypadek spodziewanej napaści hitlerowców. Bielowski miał objąć komendanturę ważnego strategicznie oddziału "Przewodnik". Jednak już we wrześniu 1939 roku został aresztowany w biurze nadleśnictwa, gdzie znaleziono broń i aparat radiowy. Podczas przesłuchań nie wydał żadnego z członków organizacji i wyrokiem Sądu Wojskowego w Tczewie został skazany na śmierć. Wyrok wykonano 28 października 1939r. na terenie leśnictwa Płochocin. Dowodem niezwykłego patriotyzmu nadleśniczego są listy pożegnalne do żony i synów, a uznaniem jego zasług jest usytuowanie miejsca pamięci w miejscu wykonania wyroku oraz tablica pamiątkowa w Gimnazjum Publicznym w Warlubiu, noszącym też imię bohaterskiego nadleśniczego.
Po wojnie kształt nadleśnictw nie uległ zmianie, jednak odradzające się leśnictwo musiało borykać się z problemem dostarczania ogromnych ilości drewna do odbudowy kraju oraz z brakami kadrowymi spowodowanymi wojną.
W celu dostosowania granic Rejonu Lasów Państwowych w Toruniu do granic województwa bydgoskiego, minister leśnictwa wydał zarządzenie na mocy którego z dniem 1 stycznia 1951r. Rejon Lasów Państwowych w Toruniu przejął z Rejonu Lasów Państwowych w Gdańsku 20 nadleśnictw m.in. Osie, Sarnią Górę, Szarłatę oraz Trzebciny. Jednocześnie Zarządzeniem Ministra Leśnictwa z dnia 1.01.1951r. przemianowano Rejon Lasów Państwowych w Toruniu tzw. Wielki na Bydgoski Okręg Lasów Państwowych w Toruniu. Na dzień 31.12.1953r. obejmował on 8 rejonów. Nadleśnictwo Osie i Szarłata znalazły się w RLP Świecie a Sarnia Góra i Trzebciny w RLP Tuchola. 1.10.1956r. powołano dziewiąty RLP w Czersku do którego włączono Nadleśnictwo Sarnią Górę oraz Szarłatę. W miejsce Bydgoskiego Okręgu Lasów Państwowych w Toruniu utworzono Zarząd Lasów Państwowych w Toruniu.
30 września 1961r. zlikwidowano Nadleśnictwo Trzebciny.
W 1973 roku nastąpiła duża reorganizacja łącząca dotychczasowe małe nadleśnictwa w konglomeraty o powierzchni powyżej 20 tys. ha. 1 stycznia 1973r. Nadleśnictwa: Sarnia Góra i Szarłata włączono do Nadleśnictwa Osie.
Roczny etat użytkowania głównego w Nadleśnictwie Osie wg stanu na 1.01.1985r. wynosił 46 900m3, obecnie wynosi ok. 73 500m3.
W 1995 roku utworzono pierwsze Leśne Kompleksy Promocyjne. W skład LKP Bory Tucholskie, obok nadleśnictw Woziwoda, Tuchola, Trzebciny i Dąbrowa, weszło również z dniem 1 stycznia1995 roku Nadleśnictwo Osie. Celem utworzenia kompleksów promocyjnych jest propagowanie idei zrównoważonego rozwoju, który w gospodarce leśnej polega na kompromisie pomiędzy pozyskaniem drewna, a aktywną ochroną przyrody, badaniami naukowymi i szeroko rozumianą edukacją.
Od 1 stycznia 2007r. Nadleśnictwo Osie funkcjonuje w obecnym kształcie, zarządzając lasami położonymi na północy powiatu świeckiego w gminach: Osie, Warlubie, Nowe i Jeżewo. Utworzono je na podstawie Zarządzenia nr 20 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 30 maja 2006r. w sprawie wprowadzenia zmian w powierzchni nadleśnictw: Dąbrowa i Osie, utworzenia nowego Nadleśnictwa Osie oraz określenia zasięgu terytorialnego nadleśnictw w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu.
Ponadto Zarządzeniem nr 25 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 12 czerwca 2006r. (Zn. spr.: OR-0150-3/2006) zmieniono podstawę prawną Zarządzenia nr 20 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 30maja2006r. (Zn. spr.: OR-0150-1/2006). Na mocy w/w zarządzeń z z Nadleśnictwa Osie wyodrębniono 2 obręby leśne: Sarnia Góra i Szarłata, które weszły w skład nowo utworzonego z dniem 1 stycznia 2007r. Nadleśnictwa Trzebciny. Do Nadleśnictwa Osie przyłączono obręb Warlubie wyodrębniony z dniem 1 stycznia 2007r. z Nadleśnictwa Dąbrowa. W zarządzie Nadleśnictwa Osia znajdowało się przed reorganizacją terytorialną w 2007r. 25 215 ha powierzchni. Administracyjnie Nadleśnictwo Osie podzielone było na trzy obręby leśne: Osie, Sarnia Góra i Szarłata.
Pracownicy Nadleśnictwa Osie:
25 maj 2006r. 6 wrzesień 2006r. 24 kwiecień 2007r. 30 kwiecień 2008r.
Rok 2006 - kadra terenowa obrębu Osie
Rok 2006 - kadra terenowa obrębu Sarnia Góra
Rok 2006 - kadra terenowa obrębu Szarłata
Nadleśnictwo Warlubie jako samodzielna jedostka administracyjna powstało w 1898r. z części nadleśnictw: Przewodnik i Dąbrowa.
1898 - powierzchnia nadleśnictwa w chwili utworzenia - 4122,86 ha; włączenie leśnictw Borowy Młyn i Bąkowo z ówczesnego Nadleśnictwa Dąbrowa oraz leśnictw Średnik i Dobre z Nadleśnictwa Przewodnik (nazwa nadleśnictwa Neuburg - od miasta Nowe).
1901r. - wykonanie definitywnego planu urządzania lasu; ustalono 120-letnią kolej rębu i jedno gospodarstwo sosnowe.
1930 - wykonanie tzw. rewizji głównej (planu urządzania lasu) na 10 lat, przxyjmując kolej rębu 100 lat i gospodarstwo sosnowe ze zrębami zupełnymi o szerokości 80-100 m z nawrotem cięć 3-4 lata; powierzchnia nadleśnictwa wynosiła 6 394,94 ha.
1945 - 31.12.1950 - w OZLP Gdańsk.
31.12.1972 - likwidacja nadleśnictwa.
Nadleśnictwo Przewodnik
Było to jedno z najstarszych nadleśnictw utworzonych na obszarze Borów Tucholskich.
1797 - 1802 - pierwsze pomiary leśno-gospodarcze (następne pomiary wykonano w latach 1840, 1843, 1851, 1861, 1868, 1875, 1890, 1901).
1834 - pierwszy operat urządzania lasu (od tego momentu prowadzono gospodarkę planową) - następne rewizje w latach 1863, 1875, 1890, 1901.
1868 - odłączenie od nowoutworzonego Nadleśnictwa Dąbrowa południowo-wschodniej części (przed 1868r. w jego skład wchodziła wiekszość przedwojennych nadlesnictw Dąbrowa i Warlubie, a powierzchnia wynosiła 40 000 morgów brandenburskich (ok. 10 000 ha).
1898 - wyłączenie leśnictw Średnik i Dobre do nowoutworzonego Nadleśnictwa Warlubie.
1901 - tzw. rewizja główna (powierzchnię nadleśnictwa określono na 4 334,75 ha).
1930 / 1931 - 1939 / 1940 - wykonanie tzw. rewizji głównej planu urządznia lasu - ustalono powierzchnię na 4 933,45 ha z leśnictwami: Dębowe, Stara Huta, Nowa Huta, Jeżewnica, Rynków, tworząc jedno gospodarstwo sosnowe ze 100 - letnią koleją rębu z masą do pozyskania rocznie - 3 480 m3 (w tym rębne - 2940 i przedrębne - 540 m3).
Pozostałe leśnictwa: leśnictwo Komorza, leśnictwo Leśna Jania, leśnictwo Stara Jania.
1945 - 31.12.1951 - w OZLP Gdańsk.
30.09.1963 - likwidacja nadleśnictwa.
Obecnie, w miejscu gdzie na dzień dzisiejszy znajduje się siedziba leśnictwa Jeżewnica w miejscowości Przewodnik znajdowała się "Sekretarzówka" Nadleśnictwa Przewodnik.
Warty zwrócenia uwagi jest fakt, że w tak małej miejscowości jak Przewodnik, mozna by powiedzieć że w osadzie, mieściła się szkoła podstawowa, kościół, nadleśnictwo, poczta, dom kultury, sekretarzówka. Dlaczego i kto lub za kogo inicjatywą to wszystko powstało pozostaje na dzień dzisiejszy zagadką.
Nadleśnictwo Szarłata 1931 - 1973r.. Na zdjęciu (powyżej), od lewej od góry: Chylewski Leon - skarbnik nadleśnictwa, leśniczy Łangowski - leśniczy leśnictwa Smolarnia, Fogt Oskar - leśniczy leśnictwa Wydry, leśniczy Źurawko - leśniczy leśnictwa Ryszka, leśniczy Lubik - leśniczy leśnictwa Wygoda, II rząd od lewej siedzą: leśniczy Warczak - leśniczy leśnictwa Zacisze, leśniczy Buszek - leśniczy leśnictwa Czarna Woda, Osiński Bolesław - nadleśniczy, Madaler Jan - sekretarz nadleśnictwa, Czajkowski Oktawiusz - zastępca nadleśniczego.
grono leśników Nadleśnictwa Szarłata z 1931 roku
leśniczówka Wydry z 1931 roku
leśniczówka Wydry z 1936 roku
Nadleśnictwo Trzebciny 1958 - 1961
Budynek Nadleśnictwa Trzebciny z 1961r.
31.12.2010r. likwidacja Leśnictwa Płochocin.
Z dniem 1.01.2011 roku ulegają zmianie zasięgi terytorialne leśnictw: Bakowo, Borowy Młyn, Dobre, Osiny, Średnik.
Tekst: Robert Wojnerowicz
Foto: Archiwum Nadleśnictwa Osie