Wydawca treści
Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000
Krzewiny fot. archiwum Nadleśnictwa Osie
Dolina rzeki Wdy fot. K. Bocian
Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest kompleksowym projektem ekologicznym, który poprzez określenie gatunków roślin i zwierząt oraz siedlisk przyrodniczych, wymagających specjalnej troski, a także monitorowanie powziętych działań ochronnych, ma zapewnić ekosystemom trwałą ich egzystencję. Tworzenie takiej sieci należy do obowiązków...
Sieć Natura 2000
Polska, stając się członkiem Unii Europejskiej została zobowiązana do przestrzegania unijnych dyrektyw w zakresie ochrony przyrody. Najważniejsze z nich to uchwalona w 1979 roku Dyrektywa „Ptasia" oraz Dyrektywa „Siedliskowa" z 1992 roku. Załącznikami do tych dyrektyw są listy rzadkich gatunków dziko występujących ptaków oraz siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie. Po przeprowadzeniu specjalistycznych inwentaryzacji, na obszary, które stanowią istotną ostoję ptactwa lub obejmują fragmenty cennych siedlisk, wprowadza się ochronę w ramach sieci Natura 2000. Obszary dotyczące ptaków noszą nazwę Obszarów Specjalnej Ochrony – kod PLB, natomiast dotyczące siedlisk nazywane są Specjalnymi Obszarami Ochrony – kod PLH.
Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest kompleksowym projektem ekologicznym, który poprzez określenie gatunków roślin i zwierząt oraz siedlisk przyrodniczych, wymagających specjalnej troski, a także monitorowanie powziętych działań ochronnych, ma zapewnić ekosystemom trwałą ich egzystencję. Tworzenie takiej sieci należy do obowiązków każdego kraju członkowskiego Unii Europejskiej. Zgodnie z ideą Natury 2000, ochronie podlegają zarówno gatunki i siedliska, które są już rzadkie, jak i te, które są najbardziej reprezentatywne dla danego regionu.
Prace nad projektem sieci Natura 2000 rozpoczęto w Polsce na początku 2000 roku. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska opracowała wówczas wstępną koncepcję wyboru obszarów, które podlegałyby tej formie ochrony. Wzięto pod uwagę przede wszystkim wcześniej istniejące terny chronione. Zgodnie z usawą o ochronie przyrody, projekty planów dla obszarów Natura 2000 sporządzają podmioty sprawujące nadzór nad danym terenem w 5 lat od daty wyznaczenia takiego obszaru. Nadleśniczy, który zgodnie z ustawą o ochronie przyrody ma samodzielnie wykonywać zadania ochronne na obszarze Natura 2000, powinien otrzymać bardzo precyzyjną informację co, gdzie i w jaki sposób należy chronić.
Na obszarach Natura 2000 nie podlega ograniczeniu zarówno gospodarka rolna, leśna, jak i rybacka, jeśli nie odbija się to negatywnie na przedmiocie ochrony.
Projekt sieci Natura 2000 obejmuje 22 parki narodowe, 72 parki krajobrazowe w całości lub przeważającej ich części, fragmenty kolejnych 15 parków krajobrazowych oraz 526 spośród 1289 rezerwatów przyrody, co stanowi ponad 40% całej projektowanej sieci.
Obszary NATURA 2000 zostały określone w art. 25 ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku, który brzmi:
1. Sieć obszarów Natura2000 obejmuje:
1) obszary specjalnej ochrony ptaków;
2) specjalne obszary ochrony siedlisk.
2. Obszar Natura 2000 może obejmować część lub całość obszarów i obiektów objętych formami ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust 1 pkt 1-4 i 6-9.
Praktycznie oznacza to ochronę różnorodności biologicznej na podstawie Dyrektywy Ptasiej i Siedliskowej i zastosowanie w gospodarce leśnej pewnych ograniczeń z tym związanych.
16 maja 2005r. ukazało się rozporządzenie ministra środowiska określające typy siedlisk przyrodniczych oraz gatunki roślin i zwierząt wymagających ochrony w formie obszarów Natura 2000.
Polska jako członek Wspólnoty Europejskiej wdraża do praktyki akty wspólnotowe w zakresie ochrony przyrody m. in. tzw. Dyrektywę Siedliskową w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory oraz tzw. Dyrektywę Ptasią o ochronie dziko żyjących ptaków typując tzw. Specjalne Obszary Chronione (SOC) i Obszary Specjalnej Ochrony (OSO), które tworzyć będą europejską sieć ekologiczną NATURA 2000. Jego celem jest stworzenie banku danych i systemu obiegu informacji, będących narzędziem wspólnej polityki gospodarowania zasobami przyrody w krajach europejskich.
Po przeprowadzeniu specjalistycznych inwentaryzacji, na terenie Nadleśnictwa Osie wytypowano trzy obszary Natura 2000.
Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków „Bory Tucholskie" PLB220009 – obejmuje swym zasięgiem 322 535,90 hektarów, z czego w Nadleśnictwie Osie 13 469,54. Na obszarze tym, zainwentaryzowano 107 gatunków ptaków gniazdujących, w tym co najmniej 28 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej i 6 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt (PCK).
W okresie lęgowym obszar ten zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej następujących gatunków ptaków: bielik (PCK), kania czarna (PCK), kania ruda (PCK), podgorzałka (PCK), puchacz (PCK), rybitwa czarna, rybitwa rzeczna, zimorodek, żuraw, gągoł, nurogęś, tracz długodzioby (PCK) oraz licznie występujący błotniak stawowy.
W okresie wędrówek występuje co najmniej 1% populacji szlaku wędrówkowego łabędzia krzykliwego (do 400 osobników) i żurawia (do 1800 osobników na noclegowisku). Utworzenie ptasiego Obszau Natura 2000 "Bory Tucholskie" sprawiła różnorodność ptactwa.
Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Sandr Wdy" PLH 040017 – obejmuje swym zasięgiem 6320,75 hektarów, z czego w Nadleśnictwie Osie 2434,35 ha. Jest to jeden z najcenniejszych przyrodniczo fragmentów Borów Tucholskich - dolina i sandr Wdy. Obszar położony na równinie sandrowej, w którą głęboko wcina się Wda i jej dopływy, w rynnach polodowcowych i zagłębieniach wytopiskowych położone są rozmaite cenne ekosystemy wodne i bagienne. Obszar obejmuje rdzeniowe części Wdeckiego PK i jest reprezentatywny dla przyrody Borów Tucholskich.
W drzewostanach dominuje sosna, ale na szczególną uwagę twórców obszaru zasłużył położony w naszym nadleśnictwie Rezerwat „Brzęki" reprezentujący siedliska grądowe. Wśród chronionych zwierząt w Nadleśnictwie Osie spotykamy zarówno te duże, jak na przykład kania czy łoś, jak i te najmniejsze - motyle lub ważki.
Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Krzewiny" PLH 040022 – obejmuje swym zasięgiem 498,98 hektarów, z czego w Nadleśnictwie Osie 212,99 ha. Obszar obejmuje trzy cenne obiekty torfowiskowe na wschodnim skraju Borów Tucholskich. Są to:
- rozległe torfowisko przy osadzie leśnej Krzewiny (użytek ekologiczny), torfowisko przejściowe miejscami z elementami torfowiska wysokiego, miejsce wykorzystywane przez naukowców jako przykład geologii torfowisk,
- jezioro Rumacz i zarastające je torfowisko z borem bagiennym (bór bagienny chroniony w Rezerwacie Kuźnica),
- eutroficzne jezioro Udzierz – poza granicami Nadleśnictwa Osie.
Obiekt stanowi cenne skupienie obiektów torfowiskowych, wypełniające lukę geograficzną w ujęciu torfowiskowych siedlisk przyrodniczych.
Więcej informacji o obszarach Natura 2000 można znaleźć na stronach internetowych:
http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/index.php
Tekst: Robert Wojnerowicz
Dawid Warzyński
Najnowsze aktualności
Kolejne Oskie Biegi za nami
Kolejne Oskie Biegi za nami
Ponad 600 osób wzięło udział w tegorocznych Oskich Biegach
Impreza „Oskie Biegi” odbyła się zgodnie z planem 30 września 2023 roku w Osiu. Miejscem startu i mety był Stadion w Osiu natomiast całość biegu „Leśna ZaDyszka” oraz marszo-biegu Nordic Walking odbyła się po terenach leśnych Nadleśnictwa Osie. Podobnie było w przypadku biegów na orientację.
W ramach imprezy odbyły się następujące biegi:
• biegi dla dzieci szkół podstawowych – 100 m, 200 m, 400 m, 600 m, 800 m, 1000 m
• bieg główny „Leśna ZaDyszka” – 10 km
• marsz Nordic Walking 5 km
• Biegi na Orientację na trasie Zielonego Punktu Kontrolnego
Zawody rozpoczęli najmłodsi- bieg „Skrzatów” i bieg „Krasnali”. Potem wystartował bieg główny „Leśna ZaDyszka”. Kwadrans po wystartowali zawodnicy nordic walking. Biegacze na orientację startowali w systemie interwałowym (co kilka minut).
Obsługą biegu zajmowali się pracownicy Nadleśnictwa Osie, pracownicy GOK Osie, stowarzyszenia Bractwo Czarnej Wody oraz Ochotniczej Straży Pożarnej w Osiu. Biuro zawodów, w którym można było potwierdzić udział i odebrać pakiet startowy otwarte było od godziny 8:00 osobno dla biegaczy i biegaczy na orientację. Impreza jest imprezą cykliczną i odbyła się po raz XXXIIII. Dyrektorem zawodów i sędzią głównym byli pracownicy Nadleśnictwa Osie, kierownikiem i prowadzącym Dyrektor GOK Osie.
Współorganizatorzy imprezy to oprócz Nadleśnictwa Osie: Gminny Ośrodek Kultury w Osiu, Bractwo Czarnej Wody, Urząd Gminy w Osiu, Wdecki Park Krajobrazowy, Stowarzyszenie Oskie Biegi - "Leśna ZaDyszka”, Szkoła Podstawowa w Osiu, Ochotnicze Straże Pożarne z Osia i Ratownictwo Medyczne z Osia. Sponsorami imprezy byli: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Nadleśnictwo Osie, Wdecki Park Krajobrazowy, Gmina Osie, GOK Osie, marka Dobre z Lasu, Starostwo Powiatowe w Świeciu, Marszałek Województwa Kujawsko - Pomorskiego, firmy Sokołów i Gzella Inwestments oraz mniejsze lokalne firmy i osoby prywatne.
Patronat nad imprezą objęły: Starostwo Powiatowe w Świeciu, Urząd Marszałkowski, Polskie Radio PiK, TVP3 Bydgoszcz, Biegowe Grand Prix Kociewia, Magazyn Borów Tucholskich. Obsługę techniczną całej imprezy wykonała firma Elektroniczne Zapisy. Bieg Leśna ZaDyszka był biegiem głównym – na 10 km i wchodził w skład V Biegowego Grand Prix Kociewia – cyklu biegów na terenie różnych kociewskich miejscowości. Odbywające się biegi na orientację były częścią VI Mistrzostw Polski Kolejarzy.
W związku z różnorodnym charakterem poszczególnych biegów nie było oficjalnego rozpoczęcia imprezy. Uroczyste wręczenie nagród wraz z losowaniem nagród wśród biegaczy odbyło się od godziny 12:30 do 13:30. Zgłaszać na biegi można było za pomocą linku elektronicznego.
Stoisko promocyjne Nadleśnictwa Osie Lasu odwiedziło ponad 1000 osób a pracowało w godzinach 10:30-14:00. Na stoisku LP można było wziąć udział w konkursach z nagrodami, rozpoznawać grzyby leśne oraz otrzymać sadzonkę drzew leśnych. Pracownicy nadleśnictwa Osie opowiadali zarówno o swojej pracy jak i o atrakcjach dla turystów odwiedzających Nadleśnictwo Osie.
Na wszystkich gadżetach znajdujących się w pakietach startowych, numerach startowych oraz na elementach wystroju (ścianka stanowiąca tło do wręczania nagród, dmuchana brama bannery) znajdowało się logo Lasów Państwowych. Organizatorzy biegu posiadali dodatkowo koszule w kolorze zielonym także z logo LP.
Nagrody w imieniu nadleśnictwa jak i Lasów Państwowych wręczali Nadleśniczy Nadleśnictwa Osie Pan Zbigniew Łącki oraz zastępca ds. rozwoju i promocji Pani Joanna Bock. Fotorelacja znalazła się na portalach lokalnych (Świecie24, Extra Świecie), na stronach internetowych nadleśnictwa, GOK Osie oraz na profilach Facebook nadleśnictwa, Leśnej ZaDyszki, GOK Osie, portali, straży pożarnej i na kontach zawodników. Podczas wręczania nagród rozlosowano także przygotowane pakiety przygotowane przez Nadleśnictwo Osie. Prowadzący wielokrotnie wymieniał Lasy Państwowe jako jednego z głównych sponsorów.
Cel realizacji - integracja środowiska oskiego, wspólna organizacja, promocji regionu oraz promocja lasów Nadleśnictwa Osie, propagowanie zdrowego trybu życia wspólnego, rodzinnego spędzania czasu na wolnym powietrzu i dodatkowo promocja Lasów Państwowych i marki Dobre z Lasu pośród lokalnej społeczności oraz w mediach został osiągnięty.
Oczekiwany efekt - budowa pozytywnego wizerunku Lasów Państwowych, integracja środowisk leśnych z lokalną społecznością, propagowanie zdrowego trybu spędzania czasu na terenach leśnych i na świeżym powietrzu. Promocja w lokalnych mediach oraz portalach społecznościowych także.
Bardzo serdecznie dziękujemy wszystkim za udział i zapraszamy za rok !!!
