Wydawca treści
Potencjalne zagrożenia i zasady przebywania w lesie
Potencjalne zagrożenia występujące w lesie
- Martwe i obumierające drzewa są integralną częścią lasu. Drzewa z widocznymi oznakami rozkładu: suchymi konarami, dziuplami, owocnikami grzybów (hubami) są spróchniałe i w każdej chwili mogą się przewrócić.
- Nierówny teren. Las jest pełen wystających korzeni, pni po ściętych drzewach, gałęzi. W wielu miejscach występują niebezpieczne, strome zbocza.
- Drogi leśne. Mogą po nich poruszać się różne pojazdy: ciężki sprzęt leśny, pojazdy Służby Leśnej i inne. Na szlakach rowerowych, ale również na innych drogach leśnych, możesz spotkać szybko poruszających się rowerzystów, również w grupach. Osoby uprawiające jazdę konną mają obowiązek poruszać się wyłącznie po szlakach konnych. Drogi mogą mieć różną nawierzchnię, również ostry tłuczeń oraz koleiny i dziury. Drogi leśne mogą być udostępnione do ruchu publicznego, są oznakowane wtedy stosownymi znakami lub nie udostępnione do ruchu publicznego.
- Trwające prace leśne, takie jak np. ścinka drzew, zrywka, wywóz. Miejsca, w których tego typu prace są prowadzone, są objęte zakazem wstępu i są oznaczane tablicami ostrzegawczymi, ustawionymi na drogach i szlakach leśnych. Lokalizacja dłużej trwających prac jest ogłaszana również na stronie internetowej nadleśnictwa. Należy bezwzględnie stosować się do zakazu poruszania się po tych terenach.
- Polowania indywidualne i zbiorowe, regulujące liczebność zwierzyny. Teren polowań zbiorowych oznaczany jest tablicami ostrzegawczymi ustawionymi na drogach i szlakach leśnych, terminy tych polowań są również ogłaszane na stronach internetowych gmin.
- Dzikie zwierzęta mogą być niebezpieczne, mogą też przenosić choroby (wścieklizna, borelioza), a jad niektórych owadów może wywoływać groźne reakcje alergiczne.
- Niekorzystna pogoda (burza, silny wiatr, zalegający na drzewach śnieg, powodujący ryzyko złamania, oblodzone drogi) zwiększa ryzyko nieszczęśliwych wypadków.
- Lasy były terenem intensywnych działań wojennych. Do dziś można w nich spotkać niewypały i niewybuchy z czasów wojny. W przypadku ich spotkania należy powiadomić policję w celu zabezpieczenia terenu.
- Rośliny i grzyby które mogą być trujące lub wywołać poparzenia.
- Wnyki i sidła, pozostawione przez kłusowników oraz inne zagrożenia trudne do zidentyfikowania. Prosimy o informację w przypadku ich stwierdzenia.
Zasady bezpiecznego przebywania w lesie
- Nie wchodź na obszary, na które wstęp jest zabroniony, są one oznakowane tablicami ostrzegawczymi.
- Dzieci będące pod Twoją opieką powinny przebywać w zasięgu Twojego wzroku.
- By uniknąć chorób odkleszczowych, poruszaj się po wyznaczonych ścieżkach, z dala od gęstego podszytu. Dodatkowo zabezpieczy Cię stosowny ubiór: długie spodnie, rękawy, nakrycie głowy. Po powrocie z leśnego spaceru weź prysznic a później sprawdź swoje ciało i usuń ewentualne kleszcze.
- Poruszanie się po wyznaczonych szlakach zmniejszy ryzyko zabłądzenia. Na dłuższą wyprawę zaopatrz się w papierową mapę i aplikacje mapowe, z pobraną mapą terenu do użytku offline. Z wyprzedzeniem analizuj pogodę i jeśli trzeba, pozostań w domu.
- Zachowaj ostrożność! W lesie oprócz Ciebie jest mnóstwo innych ludzi, korzystających z niego w najróżniejszy sposób. Nie zbliżaj się do niebezpiecznych miejsc, unikaj kontaktu z dzikimi zwierzętami, nieznanymi roślinami i grzybami. Nadleśnictwo nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody rzeczowe lub osobowe powstałe w trakcie korzystania z lasu.
- Gdy się zgubisz w lesie nie wpadaj w panikę, spokojnie podążaj w jednym kierunku, aż natrafisz na charakterystyczne punkty terenu. Idąc wzdłuż tych linii, najwyżej kilkaset metrów, na pewno dotrzemy do zbiegu oddziałów, najczęściej oznaczonego specjalnymi, numerowanymi słupkami. Pamiętaj, że wybierając się do lasu warto mieć przy sobie telefon komórkowy z naładowaną baterią i mapę terenu. Możesz też skorzystać z mapy elektronicznej, którą znajdziesz w internecie na stronie www.bdl.lasy.gov.pl
Będąc świadomym występujących zagrożeń,
w lesie przebywasz na własną odpowiedzialność
Materiały do pobrania
Najnowsze aktualności
OGŁOSZENIE O NABORZE LASÓW LUB GRUNTÓW DO ZALESIENIA.
OGŁOSZENIE O NABORZE LASÓW LUB GRUNTÓW DO ZALESIENIA.
Masz las lub grunt do zalesienia i chcesz go sprzedać? W szczególności przylegający do gruntu zarządzanego przez jednostkę Lasów Państwowych lub znajdujący się w pobliżu gruntów LP?
Sprawdź, w zasięgu którego nadleśnictwa znajduje się Twój grunt i ustal numer działki ewidencyjnej. Sprawdź, czy las/grunt spełnia warunki, na jakich nadleśnictwo może odkupić od Ciebie tę nieruchomość. Skontaktuj się z nadleśnictwem i przedstaw mu ofertę sprzedaży. Nadleśnictwo oceni przydatność oferowanego gruntu i zleci rzeczoznawcy wycenę wskazanej działki oraz zaproponuje cenę nabycia.
Kupując nowe grunty, Lasy Państwowe realizują założenia Krajowego Programu Zwiększania Lesistości, opracowanego przez Instytut Badawczy Leśnictwa. Do 2050 roku lesistość Polski zwiększy się do 33%, tym samym zwiększy się bezpieczeństwo klimatyczne kraju.
Zasady skupu gruntów pod nowe lasy wyjaśnia krótki przewodnik:
Jestem zainteresowany sprzedażą. Co mam zrobić?
Przede wszystkim ustalić w zasięgu administracyjnym, którego nadleśnictwa leży nieruchomość. Sprawdzić, czy las/grunt spełnia warunki skupu gruntów przez jednostki LP, a następnie skierować ofertę do nadleśnictwa, precyzyjnie opisując działkę: wskazując dokładny adres ewidencyjny. Wcześniejszego uregulowania wymagają też sprawy własnościowe, jak np. dziedziczenie.
Jakimi gruntami będą zainteresowane Lasy Państwowe?
Status gruntów można zweryfikować w internetowym Banku Danych o Lasach – https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/
Ile zapłacą nadleśnictwa?
Cena zakupu jest uzależniona od wielu czynników, m.in. od położenia i kształtu działki, gatunków drzew, które na niej rosną, wieku i stanu sanitarnego drzewostanu. Każdy zakup na rzecz Skarbu Państwa poprzedza wycena rzeczoznawcy majątkowego.
Mówiąc o krajowych zasobach leśnych należy przede wszystkim przytoczyć dwa główne wskaźniki - lesistość i zasobność. Lesistość to procent pokrycia powierzchni kraju przez lasy, zasobność to z kolei przeciętna objętość masy drzewnej na jednostkę powierzchni, wyrażana w m3 na hektar. Pierwszy z wymienionych wskaźników osiągnął w Polsce 30%, drugi zaś 290 m3/ha. Dużo to czy mało? Jak wypadamy w tym względzie na tle Europy i świata?
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Obecnie lasy rosną w Polsce na ponad 9,2 mln ha, co odpowiada lesistości 30 proc. powierzchni kraju. Z tego 7,15 mln ha to lasy państwowe. Wartość ta robi jeszcze większe wrażenie jeśli odniesiemy ją do lesistości kraju w dniu zakończenia II wojny światowej, wówczas jedynie 20,8% powierzchni Polski było pokryte lasami. Można więc powiedzieć, że trzy pokolenia Polaków, w niecałe stulecie zalesiły 9% powierzchni swojego kraju! Według Polityki Leśnej Państwa – strategicznego dokumentu opisującego kierunki rozwoju polskich lasów, w 2050 roku mamy osiągnąć lesistość na poziomie 33% powierzchni kraju.
Lesistość Polski wynosząca 30% (w stosunku do powierzchni lądowej) jest zbliżona do przeciętnej lesistości świata (30,6%). Lesistość naszego kraju jest także zbliżona do lesistości Europy (bez Rosji) wynoszącej 32,2% oraz Ameryki Północnej (33%). Jest ona natomiast zdecydowanie niższa od lesistości Ameryki Południowej (49%), Europy razem z Rosją (44,7%) i Ameryki Środkowej (38%). Lesistość Polski jest natomiast zdecydowanie wyższa niż lesistość całej Afryki (23%), Azji (19%) oraz Oceanii (23%).
Najważniejsze jednak, że zarówno lesistość Polski, jak i Europy od lat wzrasta. Jest to niestety wyjątkiem w kontekście innych kontynentów, gdzie trwa de facto deforestacja (wylesienie). Najsilniej proces ten dotyka Amerykę Południową. Tymczasem polskie prawo gwarantuje, że każdy las jest odnawiany przez sadzenie lub z wykorzystaniem odnowienia naturalnego w czasie 5 lat od wycięcia, w praktyce zrównoważonej gospodarki leśnej dużo szybciej.
Wracając jednak do lesistości Polski, warto podkreślić, że dziś myślimy już o perspektywie 2050 roku i wspomnianych 33%, stąd w Lasach Państwowych w ostatnim roku nastąpiła intensyfikacja programu skupu gruntów.
W tym miejscu trzeba podkreślić, że w naszym kraju większością lasów (77 proc.) zarządza Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe i to głównie na tej instytucji spoczywa obowiązek realizacji założeń strategii wzrostu lesistości. Blisko 1,8 mln ha, czyli ponad 19 proc. lasów w Polsce, należy do osób prywatnych.
Zasady akcji powiększania zasobów leśnych przez Lasy Państwowe, reguluje Zarządzenie nr 79 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z 30 grudnia 2021 roku. W tym roku poszczególni nadleśniczowie mieli za zadanie aktywnie promować ofertę zakupów. Zarządzenie wskazuje też na źródło finansowania zakupu gruntów. Są nim własne fundusze nadleśnictwa lub, w przypadku ich braku, środki pochodzące z funduszu leśnego, czyli specjalnego, wspólnego instrumentu finansowego, do którego część zysku wpłacają wszystkie jednostki Lasów Państwowych.
Drugi z przywołanych na wstępie wskaźników też dobitnie wskazuje na fakt, że polskie lasy są bardziej zasobne, niż przed laty. Dość powiedzieć, że w 1945 roku, na hektarze rosło przeciętnie o blisko 100 m3 mniej drzew! Oczywiście był to głównie skutek rabunkowej działalności okupantów, a wcześniej zaborców.
Dziś zasobność na poziomie 290 m3/ ha, stawia nas w czołówce na kontynencie europejskim, gdzie największą zasobnością lasów charakteryzują się lasy Europy Środkowo-Zachodniej (238 m3/ha) oraz Środkowo-Wschodniej (237 m3/ha), a najniższą Europy Południowo-Zachodniej (90 m3/ha) i Rosji (101 m3/ha). Przeciętna zasobność lasów Europy wynosi 163 m3/ha.
Skąd tak szczegółowe dane dotyczące wymienionych wskaźników?
Okazuje się jednak, że lasy są dziś, wbrew obiegowemu przekonaniu, że „w lesie drzewa niepoliczone”, dokładnie zinwentaryzowane i opisane, zarówno pod kątem parametrów ilościowych, jak i jakościowych. Odpowiada za to program Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasu, którego kolejne cykle realizowane są w latach 2005-2009, 2010-2014, 2015-2019, 2020-2024 finansowany ze środków Lasów Państwowych – funduszu leśnego. W okresie tym polskie lasy zostały, przy użyciu nowoczesnych technologii dokładnie pomierzone oraz skatalogowane.
Dziś takie dokładne pomiary nie stanowią problemu mając do dyspozycji system informacji przestrzennej, działający w oparciu o dane GPS czy zdjęcia lotnicze, oraz programy komputerowe dokonujące szybkiej analizy danych.
Co ciekawe, wszystkie te informacje są dostępne bezpłatnie dla każdego zainteresowanego. Wyniki Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasu, Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej zebrało w specjalny raport, który został opublikowany w sieci. Szczegółowe zaś dane dotyczące poszczególnych fragmentów lasu w wybranej okolicy można sprawdzić w Banku Danych o Lasach.
BDL to rozbudowany system informatyczny gromadzący, przetwarzający i udostępniający informacje dotyczące lasów wszystkich form własności na terenie Polski. Bank dostarcza informacji na potrzeby statystyki publicznej, krajowej jak międzynarodowej, a także planowania przestrzennego.
W systemie są gromadzone opisy taksacyjne z dokumentacji urządzeniowej dla lasów wszystkich form własności, informacje z opracowań siedliskowych i fitosocjologicznych, a także dane z Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasów, z zakresu gospodarki łowieckiej, informacje o pożarach w lasach i wiele innych informacji dotyczących terenów leśnych.
Bank Danych o Lasach udostępnia swoje zasoby poprzez stronę www.bdl.lasy.gov.pl, a także specjalną aplikację na smartfon – mBDL.
Głównymi elementami są mapa interaktywna, pomagająca lokalizować obszar, którym jesteśmy zainteresowani oraz kreator zestawień dot. danych źródłowych.
Ponadto udostępniane są tam publikacje z zakresu szeroko pojętego leśnictwa, jak np. Raport o stanie lasów, kolejne roczniki Leśnictwa przygotowane przez Główny Urząd Statystyczny czy Aktualizacja stanu lasu przygotowywana corocznie w ramach prac nad BDL.
W ramach portalu BDL funkcjonuje również system automatycznego pobierania danych o aktualnych wydzieleniach leśnych w zarządzie poszczególnych nadleśnictw PGL LP.
